SOS Shellsloot Mors

UPDATE: We zullen géén reddingsactie meer uitvoeren op zondag 13 oktober

• Aangezien aannemer Boskalis dit op een zelf gekozen moment en in overleg met de Omgevingsdienst Zuid-Holland zal uitvoeren

Begin november 2024 wordt aangevangen met het dempen van de sloten: 

Contactpersoon voor instantes en de pers:  SOS Mors

Resultaten van de reddingsactie op zondag 6 oktober 15-18u:

We hebben samen tot en met de laatste minuut gered:

- 7 kleine watersalamanders
- 3 baarsjes
- 3 rietvoorns
- 6 tiendoornige stekelbaarsjes
- 1 kleine modderkruiper
- 1 driedoornige stekelbaars
- 4 tuimelaars (grote kevers met een gele rand)
- 2 marmergrondels (snoek Rink was er heel blij mee, net als met de: 15 rode Amerikaanse rivierkreeften, waarvan er 12 vrouwelijk waren, en 3 mannelijk)
- Zo’n 10 grote moerasslakken, poelslakken en/of posthoornslakken
- Een dozijn hele kleine schijfhoornslakjes; vnl de gedraaide en de gekielde (voor zover we konden nagaan geen platte schijfhoren, zie dit artikel)

Lees hier het item dat in het Leidsch Dagblad verscheen over onze gezamenlijke reddingsactie

Waarom deden wij dit?

• Ons onderzoeksteam vond in 2023 samen met bewonersgroep SOS-Mors veel dierenleven in de twee sloten naast de Shellpomp.
• In september is de Shellpomp afgekoppeld en de rommel op het terrein opgeruimd.
• In oktober gaat de aannemer eerst het riet wegmaaien, vervolgens plantenmateriaal uit de sloten halen (en op de kant leggen) en tot slot de bagger (met dieren) uit de sloot halen en op de kant leggen.
• We hoopten dat de aannemer, gemeente en provincie rekening wilden houden met deze dieren en dat gewerkt zou worden met 'mitigerende maatregelen': het vangen en verhuizen van de dieren vóórdat er werd gebaggerd of gedempt.
• Aangezien onze vragen en verzoeken niet tijdig of onvolledig werden beantwoord, hebben we zelf de eerste reddingsactie georganiseerd

Het gaat om de volgende gebieden in donkergeel/oranje die gedempt gaan worden

De volgende soorten zijn aangetroffen in de beide Shell-sloten:

1. Alver
2. Blankvoorn
3. Kleine modderkruiper
4. Kleine Watersalamander
5. Groene of Bastaard Kikker
6. Pad
7. Rietvoorn
8. Tiendoornig Stekelbaarsje
9. Vetje
10. Zeelt

Timeline (recent naar verleden):

• op 9 oktober vertelde de Omgevingsdienst Zuid-Holland dat ze zouden toezien op de wegvang- en overzetacties van aannemer Boskalis. Onze hulp is daarom niet meer nodig op zondag 13 oktober 2024.
• op 6 oktober redden we zo'n 30 dieren van 2-10 cm plus zo'n honderd kleinere (denk aan ruggezwemmertjes, bloedzuigers en schijfhorenslakjes)
• Op 27 september 2024 hadden we eindelijk contact met de gemeente Leiden: we mogen in de weekenden van oktober de sloten bevissen.
• Doordeweeks kan dat niet in verband met het zware werkverkeer op het terrein.
• Op 24 augustus 2024 was er (nog) geen communicatie vanuit waterschap, gemeente of aannemer om ons om hulp te vragen om de beschermde amfibieën, vissen en slakken uit de sloot te scheppen.
• We hebben actief contact gezocht met de diverse instanties om ervoor te zorgen dat er aandacht wordt besteed aan de Natuurwet en het voorkomen van beschadigingen of vernielingen van (vaste) voortplantingsplaatsen of rustplaatsen van dieren. Constructieve antwoorden over o.a. het werkproces bleven ondanks herhaaldelijke verzoeken uit.
• Allereerst ligt die klus op het bord van de uitvoerende instanties, in het kader van de Natuurwet, maar er staan vrijwilligers klaar met schepnetten om de dieren te redden.
• Onze vondsten uit 2023 staan in Waarneming.nl

Overige waterdieren in de directe omgeving van de Plesmanlaan-Vondellaan:

• Aangezien de diverse sloten en vijvers in dit gebied d.m.v. duikers, pijpen en pompen met elkaar in verbinding staan, vindt er uitwisseling van vissen, visbroed, prooidieren en ander klein voedsel (zoals zoöplankton) plaats.
• In de overige wateren rond de Shellpomp zijn aangetroffen:
  11. Aal (of paling)
  12. Baars
  13. Kroeskarper
  14. Pos (ook wel Schele Pos genoemd)
  - Posthoornslakken (diverse soorten)
  - Schijfhorenslakken (diverse soorten, maar niet de platte schijfhorenslak)
  - Moerasslak, Poelslak, overige waterslakken (nog niet op naam gebracht)
  - Bootsmannetjes/Ruggenzwemmers
  - vlokreeftjes
  - diverse soorten bloedzuigers
  - tuimelaar (grote kever met gele randen)
• Rode Amerikaanse rivierkreeft (van larf t/m adult)
• Onzeker: driedoornige stekelbaars

Een serie foto's van deze Morsdieren uit aangesloten waterpartijen vindt u hieronder: