Roomburg-OTV tuinverenigingen

Aaf Verkade behandelt o.a.: de waterkwaliteit en de aangetroffen beestjes tijdens het slootjescheppen in juni 2025.
Ze laat zien dat een waterpartij vol kroos niet altijd 'dood' hoeft te zijn: het biedt dieren ook schuilplaatsen tegen futen, reigers e.d.
Foto's van het veldwerk in juni worden getoond en er is ruimte voor maximaal drie vragen! Neem uw beste vraag dus mee.
Afgesloten wordt met de toekomst: hoe kunnen tuinders meehelpen met nulmetingen (zoals bij OTV-Roomburg gebeurde), en kunnen we een groep van slootjescheppers vormen die kan assisteren als de nood aan de man is?
Leden van de zes aangesloten tuinverenigingen hebben een uitnodiging ontvangen voor de ALV.

Wat is een nulmeting? Een inventarisatie van de huidige ecologische situatie in een gebied, om zo een startpunt te creëren voor monitoring en beheer.
In de sloot naast het clubhuis van OTV werden vooral heel veel duikerwantsen, watervlooien en tiendoornige stekelbaarsjes gevonden.
Aan invasieve exoten zaten er rode Amerikaanse rivierkreeft en marmergrondel in de sloot. Klik hier voor de soortenlijst van OTV.
Bij 't Vogelhoff (terrein Roomburg) werden ook veel tiendoornige stekelbaarsjes gevonden, van alle lengteklassen (jong tot oud).
Daarnaast aardig wat zoetwaterslakken én een larve van een kleine watersalamander (zie foto rechtsboven). Klik hier voor de soortenlijst van Roomburg.
Noot: niet elke sloot is hetzelfde en dus niet alle OTV- of Roomburgsloten bevatten dezelfde dieren die we aantroffen in de bemonsterde sloten. Daarom is maatwerk van groot belang na het baggeren.

Wát hebben sloten en oevers het hardst nodig na het baggeren in nov/dec 2025? (Verse aanplant, zo min mogelijk verstoring of vraat.)
Kunnen we spreken van maatwerk in bepaalde sloten? (Jazeker! echte sloot-ambassadeurs worden met woord en daad bijgestaan.)
Lukt het ons om de natuur terug te brengen naar de tijd van de Verkade-albums, begin 20e eeuw? Dat kan wel 7-12 jaar duren. Toch zal jonge aanplant al binnen twee of drie jaar goed wortelen.
Met bloeiende moerasplantrijke oevers en overal insecten en inheemse vissen (die wel een kreeftje lusten!)? Samen met de werkgroep waterplanten van Jacqueline Henrot (Naturalis), Koen van Zoest (KNNV) en leden van Natuurvriendelijke tuinieren worden zaden van moeras en waterplanten geoogst, om in 2026 uit te zetten in de nieuwe oevers.
Kunnen we als tuinders bijdragen met een soort van werkgroep, om de ecoloog te helpen bij het eruitvissen van kreeften en visjes tijdens het baggeren? (Daar wordt aan gewerkt!)

Links bovenaan deze pagina vindt u een link met naslagwerken.
Telformulieren voor macrofauna en vissen voor de situatie 'toen' (bijv. jaren '90 en 2010-2020) en 'nu' (2021-heden) vindt u ook op bovenstaande link.
Als u die invult en emailt, zal Aaf ze toevoegen aan het collectief geheugen van de volkstuinsloten, zie onderaan deze pagina.

De ‘cursus natuurlijk beheer van sloot en oever’ bestond uit één theoriedeel in het clubhuis en twee workshops (praktijkdelen) in het veld. D
Aaf heeft in het clubhuis de theorie behandeld.
Zoekkaarten en telformulieren werden alvast uitgedeeld, om in te komen ;-).
Levende beestjes werden lokaal gevangen door de kleinkinderen van tuinlid Marian en bewonderd door de aanwezigen.
Iedereen was welkom bij het Slootjescheppen, lid van een vereniging of niet.
Deelnemers kunnen nu elders in stad en land weer wat betekenen voor het waterleven.

Aaf Verkade, adviseur stadsgrachten, zal op diverse plekken onderzoek doen naar de macrofauna in de sloten.
Allereerst voorafgaand aan de baggerwerkzaamheden, dan vlak daarna en nogmaals een langere periode nadat de onderwaternatuur weer is opgekrabbeld. Welke diertjes komen er als eerste terug?
Ook geeft Aaf een cursus en praktijkmiddagen over waterkwaliteit, over waarnemingen en ze beantwoordt vragen van de leden van OTV en Roomburg.
Daarnaast zijn er nog extra lezingen, zoals op 27 november 2025, voorafgaand aan de ALV.
De gemeente Leiden zal de werkzaamheden (zoals het baggeren) op zich nemen. Daarover ontvangen de leden informatie vanuit de gemeente en de eigen vereniging.

U kunt uw vraag opsturen naar info@onderwaterinleiden.nl.
op de kalender verschijnen data en tijden over de lezingen en evt. inventarisatierondes, waarbij u van harte welkom bent!
Wilt u actief op de hoogte blijven van activiteiten, ontdekkingen en nieuwtjes over het waterleven in Leiden en de rest van de wereld? Meld u dan aan voor de nieuwsbrief van OWL (Onder water in Leiden.nl) en mis geen vis!

presentatie Aaf Verkade in de aula van Begraafplaats Groenesteeg foto Carolien IVN