Rivierdonderpadden in het CITO examen
In mei 2023 maakten examenleerlingen van de Havo kennis met de rivierdonderpadden uit ons onderzoek!
- Hierbij de vragen uit het examen
Nieuws
Watertuinen werken voor vis!
Beste lezer,
24 juni 2023 zocht ik in het kader van de Week van de Invasieve Exoten naar ... invasieve exoten. Ik vond ze, maar gelukkig lag er ook een zeelt onder de watertuin op me te wachten!
18 mei 2023 was het een hemelse dag om te snorkelmonitoren: er lagen 4 zeelten te snoozen onder de watertuinen!
- Ik heb nog niet in het Smoelenboek kunnen zien of er bekenden tussen zitten, maar dat kan haast niet anders.
- Ik zag in elk geval een paar mooie littekens en scheuren in vinnen, die ik meen te herkennen.
Laten we hopen dat Zeelten ook van zwartbekgrondels houden, want dat zijn de meest voorkomende dieren in dit traject; niet watervlooien, noch baars of aasgarnaal.- Er zitten vele duizenden zwartbekken. Gelukkig kon ik twee nesten omkeren voor rovertjes als de baars (die peuzelen de eitjes op, zie foto hiernaast).
- En twee nesten nam ik mee naar huis, om uit te broeden in mijn aquarium. Daar train ik jonge snoekjes mee, zodat die exoten leren te herkennen en zien als voedselbron. Je kan niet vroeg genoeg beginnen urbane evolutie een handje te helpen!
- Luister hier naar het interview over Snoek Eppo, die inmiddels is uitgezet in de Leidse Hout
Zoutkistenrouteplattegrond update
- Dankzij Madelene van den Berg, die de Zoutkistenroute onderzocht voor haar Natuurgidsenopleiding bij de IVN, hebben we een prachtige nieuwe plattegrond!
- Wist je dat we onze 'oude paling' opeens spotten in de wijk Nieuw Leyden?! Aan de Driemanschapskade, bij het fiets-/loopbruggetje. Zó leuk dat deze gerecycled is!
- De gereviseerde aal (die van naam is veranderd, want een aal is levend en een paling is dood), staat als vanouds op de Herengracht/Zuidsingel/Kalvermarkt.
Bekijk ook het Zoutkistenboek dat Natuurgids Madelene maakte over de route
Kerstboom als Kunstrif in Binnenvestgracht
Recent is in de Binnevestgracht een kerstboom in het water gelegd, i.s.m. de
Gemeente Leiden en de Bloemenboot, onder de Laatste Brug bij de ingang van Begraafplaats Groenesteeg.
De kerstboom van De Bloemenboot die de Beestenmarkt sierde is hierbij duurzaam gerecycled en kan als kunstrif gebruikt worden door de roofvissen baars, snoekbaars, snoek en door stekelbaarsjes.- Hun eitjes worden namelijk steeds vaker opgegeten door de exotische marmergrondel, zwartbekgrondel en Amerikaanse rivierkreeften, terwijl het juist onze inheemse roofvissen zijn, die de exoten moeten wegvangen! We willen hun jongen daarom meer overlevings-kansen biedoen.
Dit nieuwe en unieke bewonersproject zorgt hopelijk voor informatie over het beschermen van onze visstand, want we gaan weer zaklampvissen en snorkelen om te kijken wie zich tussen de dennentakken verstopt en zich voortplant.- Lees hier de hele bewonersbrief (in PDF)
- en lees hier het krantenbericht (in JPG)
Fish-Tales (English)
'Onder water in Leiden' translates as Under water in Leiden.
NEWS! What's a Christmas tree doing in the canal?
- An "artificial reef" has been placed in the Binnenvestgracht, beneath the bridge at the cemetery Groenesteeg. It was the old X-mas tree from the Beestenmarkt, kindly donated to us by De Bloemenboot.
- It will provide shelter, food and ample space for native predatory fish to lay their eggs. Think: pike, zander, perch and sticklebacks.
- The past years we noticed that invasive species like the roundhead and tubenosed gobies liked to eat their eggs, because they're the first protein-rich food source after the winter.
- American Crayfish are decimating waterplants, therefore destroying sites for fish to cling their eggs on.
- It's a trial to see if the pine tree will deter exotic species (results unknown), for native species to lay their eggs and hide in without being disturbed by gobies and crayfish (positive results expected).
- It will last until June 2023 or even longer, if the results are satisfying. We'll be monitoring that closely!
- We'll be picking up the floating trash next to the reef with our XXL graspers, fishing nets and if necessary our clean-up kajak.
- Here's the Dutch information leaflet about this project.
- P.s. we're trying with council and owners to get the two licensed boats another location to moor their vessels. This will prevent any more oil-spills.
- The boat barrier/reef will also deter misinformed boats that wish to sail on through this part of the fish reservation (see below; Dutch only).
Recap of our project
- 'Under water in Leiden' is a unique project in the Netherlands, started by locals in 2011. Locals became interested in the life under the surface after the city-canals got cleaner and clearer.
- This clarity (and growing abundance of wildlife) was mainly due to well-planned maintenance of the waterways within the city and surrounding areas.
- The project 'Monitoring of Fish', encompasses the checking and counting of wildlife in the canals and is since 2013 an official biodiversity project.
- 26 species of fish have been spotted in Leiden, by trained volunteers and fishermen alike.
Nieuwsbrief 69 & 70, kreeftenspecial en karperredding
- Een deel van deze nieuwsbrief is op 16 december als #69 verstuurd naar de Donateurs van OWL
- In nummer #70 staan behalve de kreeftenspecial nog wat extra verse nieuwtjes, want er is never a dull moment in het Leidse stadswater!
- Zoals de reddingsactie van bevriezende karpers in Park Kweeklust (de Mors), uitgevoerd door Karpervisser Richard Boon en zijn collega-sportvissers op zondag 18 december.
Verder in deze kreeftenspecial:
De lab-uitslagen van Rivierkreeft Fluffy- Europese vs Amerikaanse rivierkreeft
- Paling van de kaart en Aal op de kaart
- De rivierkreeften gaan niet meer weg
- Is er markt voor rivierkreeftvisserij?
- Postzegels Sjakie: nu nog 2022 tarief
- Crawfishfarmers weten er wel raad mee!
- Nu wij nog: Recept Lobster Rolls van Miljuschka
- Een dijk van een doorbraak door kreeften in Reeuwijk?
- Pilot Kreeftenvangst Polderpark Cronesteyn
Nieuwsbrief 68: Aal, vliegende vissen en Fluffy bewondert onderzoekslabs
In deze nieuwsbrief o.a.:
- Morgen, woe 16 nov NPO 1: Onder water in Nederland!
- Aal of Paling is het beschermen waard
- Waarom zeezoogdieren opduiken bij OWL
- Over de Beekprik
- Rivierkreeft Fluffy bewondert LUMC en Naturalis
- Onze jongste onderzoekers!
- Hortus Alkmaar heeft 'vliegende vissen'
- Er zijn nog maar een paar postzegels over van Sjakie en Alf. Wees er snel bij!
De hele nieuwsbrief inclusief mooie kleurenplaatjes lees je hier.
Let op! Donateurs van OWL ontvangen als eersten de lab-uitslagen van rivierkreeft Fluffy, die momenteel wordt onderzocht in het LUMC en Naturalis!
- De schimmels, gisten en bacteriën waarop de klokdiertjes leven worden onderzocht door de afd. medische microbiologie, KML, LUMC
- Het DNA van de bijrijders wordt onderzocht door Hannco Bakker, voor het project ARISE van Naturalis
De postzegels van Sjakie zijn tijdelijk uitverkocht, u kunt Alf de Zeeprik nog wel bestellen.
Kreeft Fluffy en zijn bijrijders
- Op 31 oktober 2022 ontvingen we een levende
rode Amerikaanse riviekreeft uit Oud Ade - Na schoonspoelen onder de kraan bleek de grijs-witte aanslag niet weg te zijn
- In het aquarium kwam de begroeiing 'Fluffy' geheel tot zijn recht!
- Een zoektocht naar wat de 'fluff' kon zijn volgde op Twitter
Axel van het Project Baseline Haarlemmermeerse bosplas reageerde direct en kwam langs met zijn microscoop
- Hij signaleerde klokdiertjes (ciliata). Maar welke soort?
- De boeken die hij bij zich had waren machtig interessant
- Klokdiertjes groeien op bacteriën (en soms ook op schimmels), dus die had Fluffy sowieso
- De waterkwaliteit heeft te maken met de aanwezigheid van klokdiertjes in een waterpartij
Via Twitter ontmoetten we een aantal onderzoekers, waaronder van Naturalis
- Monsters/samples van DNA, bacteriën, schimmels en gisten zijn genomen!
- We verwachten de uitslag in december
